Groningen, 04 juni 1924 – Gross-Rosen, 07 februari 1945
Van Hasseltstraat 49
Door Kaya Veldhuis
In Groningen wordt op 4 juni 1924 Benjamin Eijsman geboren. Het gezin Eijsman woont hier op de Warmoesstraat 21a. Zijn ouders Klara Eijsman- Velleman en Simon Eijsman, geboren in Arnhem, zijn een jaar eerder getrouwd en in Groningen gaan wonen, waar Klara is opgegroeid. Daarvoor hebben ze beiden als schrijver gewerkt bij het secretarie van Amsterdam. Wellicht hebben ze elkaar zo leren kennen.
Uit een familiebericht blijkt dat het gezin in 1927 op de Van Hasseltstraat woont in Arnhem. Het familiebericht meldt dat Benjamin’s broer Samuel, geboren in maart 1927 negen maanden later is overleden.
Veel broers en zussen van Simon Eijsman wonen in Arnhem en in de wijk Sint Marten Sonsbeek. Ook het gezin van Benjamin verhuist op zeker moment naar de Van Hasseltstraat. Vader werkt als kantoorbediende. Als de oorlog begint, woont de vijftienjarige Benjamin hier met zijn ouders. In het adresboek van 1942 staat de naam ‘S. Eijsman, pakhuisknecht’ vermeld.
Benjamin Eijsman. Foto: Yad Vashem
Onder welke omstandigheden de jonge Benjamin in 1942 is opgepakt en naar Westerbork zijn overgebracht, is onbekend. Van hieruit is Benjamin naar het concentratiekamp Gross Rosen, te Neder-Selezie in Polen gedeporteerd.
Gross-Rosen was in 1940 een buitenkamp van Sachsenhausen, vanaf 1942 was het net als Natzweiler-Struthof aangewezen als Nacht und Nebel-kamp, waar mensen spoorloos moesten verdwijnen. In totaal hebben bijna 125.000 personen in Gross-Rosen of een van de tientallen buitenkampen gevangen gezeten, waarvan er zo’n 40.000 stierven.
Zijn ouders overleven de oorlog. Moeder Klara overlijdt in 1958 later op 56-jarige leeftijd in Arnhem, zij werkt dan als serveerster. Haar dood is aangegeven door haar echtgenoot Simon, bedrijfsleider van beroep.